Wat we bieden - Projecten

Watermachine

Driemanspolder: klimaatadaptatie en recreatie in Zoetermeer.

De uitdaging

Tot 2017 was het gebied tussen Zoetermeer, Leidschendam-Voorburg en Den Haag een agrarische polder. Door het veranderend klimaat hebben we steeds vaker te maken met wateroverlast als gevolg van hevige stortbuien. Het Hoogheemraadschap nam daarom maatregelen en het gebied werd heringericht voor de aanleg van een piekberging. Een piekberging vangt water na extreme regenval op en voert het daarna af. Dit voorkomt het risico op overstromingen. Omdat piekbuien ongeveer eens in de 10 jaar voorkomen, is ervoor gekozen om het gebied ook aan te leggen als natuurgebied en voor recreatie.

Wagemaker kreeg de opdracht om alle waterwerken en bruggen in het gebied constructief en architectonisch te ontwerpen tot en met de uitvoering.

De oplossing

Om het water goed te beheren, zijn vijf waterregulerende kunstwerken gebouwd. Deze zorgen dat het water beheerst toe- en afstroomt. De instroom begint bij de Ringsloot. Het inlaatwerk laat hier het water twee meter zakken. Vervolgens gaat de Ringsloot over in de Limietsloot waar een tweede inlaatwerk het water nog eens twee meter laat zakken tot bijna 6,3 meter -NAP! Het aquaduct is een bijzonder waterwerk in het gebied: dat laat het water in de Voorwegwetering over de Limietsloot stromen. Het duurt ongeveer twee dagen om de piekberging te vullen. Het waterpeil in de piekberging stijgt dan ongeveer anderhalve meter. Na ongeveer vijf dagen wordt het water via de westzijde van het gebied afgevoerd. Het duurt ongeveer tien dagen voor de piekberging weer volledig leeg is. Tijdens de aanleg is er circa 1,8 miljoen kuub grond verzet bij de opbouw van de kades en het creëren van de piekberging.

Al deze waterwerken zijn door hun robuuste vormgeving verankerd in het landschap. In de kunstwerken is het maximale piekpeil permanent zichtbaar gemaakt met de onderrand van het beton. De werking van deze ‘watermachine’ wordt aan de bezoekers van het gebied toegelicht. Zo ervaren ze hoe het Hoogheemraadschap in de Nieuwe Driemanspolder aan de knoppen draait zodat de omgeving droge voeten houdt.

Naast de waterregulerende kunstwerken is een dertigtal bruggen aangelegd die samen één familie vormen in uiterlijk en materiaalgebruik. Voor de recreanten zijn in de diverse wandel-, fiets- en menpaden bruggen aangelegd met een betonnen fundering en een staal met composiet dek. Voor het reguliere en landbouwverkeer hebben we grote betonnen bruggen ontworpen. 

Het resultaat

Het 300 hectare groot gebied vervult nu drie functies: waterregulering, natuurbeheer en recreatie. Het geheel van bruggen en kunstwerken zorgt samen voor een veilige werking van het watersysteem, waardoor het risico op overstroming tot het minimum is teruggebracht. Bezoekers kunnen er wandelen, fietsen, paardrijden of varen en genieten van een gevarieerd landschap vol water en groen.

‘Een zeer mooi project met een grote variëteit aan kunstwerken: van fiets- en autobruggen tot sluizen, inlaatwerken en een aquaduct. Het was een uitdagende klus om de belangen van diverse disciplines samen te laten komen tot één ontwerp. De nauwe samenwerking tussen alle partijen, van ontwerp tot uitvoering, heeft een meerwaarde gecreëerd in het natuurgebied.’

Rob Moed, projectleider bij Wagemaker

Meer weten over water­regulerende kunstwerken?

Koen vertelt je er graag meer over:

Koen van Cann

Projectleider-constructeur

T +31 (0) 73 521 64 00
E info@wagemaker.nl

Onze partners

Onze partners: Aannemers­combinatie Dijkencombi (Vissers Ploegmakers B.V., F.P.H. Ploegmakers B.V. en Van de Wetering Cultuurtechniek B.V)

Principaal: Hoogheemraadschap Rijnland

Fotografie: David Rozemeyer Fotografie

Rob Moed

Andere voorbeeldprojecten